Verslag van een facilitatie bij de Vlaamse expertisecentra voor kraamzorg.

Deze keer een blog van Marjan Blokland,  antropoloog, creatief agoog en sociaal-cultureel werker van Anthros. En ook een kijkje achter de schermen van de ECK's.

Als je achter het Brusselse Noordstation de wirwar van straatjes inloopt, lijkt het alsof je terechtkomt in een soek. Hier vind je een mengelmoes van producten, talen, geuren en kleuren. Sappige meloenen staan uitgestald op een grauwe stoeprand, aangeprezen in het Arabisch  en Frans. Een kleurige doekenwinkel met Afrikaanse prints zit ernaast. Verderop staan plastic emmers, dweildoeken in bulk en muntthee-serviezen …  rokende mannen praten druk gesticulerend bij een koffiebar. Als haastige voetganger die een gierende taxi ontwijkt, word ik zelfs niet opgemerkt. Terwijl de ochtenddrukte in de straatjes langzaam gaat liggen, bekruipt  het geraas van de aanpalende hoofdstraat deze buurt …. Ah, bruisend Brussel! Na enkele  omzwervingen langs botanisch groen en opgebroken tramsporen bereik ik het gerestaureerd herenhuis waar de kantoren zich bevinden van het expertisecentrum voor perinatale zorg. Hier wachten de dames van de Vlaamse expertisecentra voor kraamzorg mij op rondom dampende kopjes koffie en een bordje Belgische chocolaatjes.

Doel van de vergadering

Vandaag neem ik deze groep mee in een woestijnverhaal over nomaden, kampvuurgesprekken en de raad der wijzen… of: hoe we in organisaties kunnen leren uit de besluitvorming van oude culturen. De verschillende “nomadenstammen” – de autonome centra of units uit alle uithoeken van Vlaanderen –  gaan hier met elkaar in debat. De verwachtingen zijn hoog gespannen. Deze landelijke bijeenkomsten zijn schaars en moeilijk te organiseren. Het doel is te komen tot één gezamenlijke, herkenbare slagzin of pitch waarmee iedereen  op het brede werkterrein van zorg voor ouder en kind hen in één oogopslag herkent.
En, beste facilitator: in 3 uur tijd graag…

Aan de slag

OK, dames, laat maar zien wat je in huis hebt. We gaan recht op het doel af: wat is onze eigenheid binnen de units? En hoe bouwen we een gezamenlijk verhaal? We maken afspraken over een veilige bespreking: check-in, openhartig luisteren naar elkaar, aanvaarden van tegenspraak als leerkans en vooral vrijmoedig en kernachtig verwoorden wat je te zeggen hebt. Ik bewaak streng de tijd, stel verduidelijkende vragen en leg het consent telkens weer bij de groep: wie vindt dit ook? Wie vindt iets heel anders? Zijn er nog toevoegingen? Instemming alom.
De “nomaden” gaan aan de slag met cirkels en kernwoorden die de eigen unit kernachtig voorstellen. Vervolgens wordt alles uitgestald als kleurige producten in de soek… en gaan we bij elkaar  snuisteren. Wat is verschillend? Wat gaat goed? Wat knaagt er? Wat zijn klussen? Uitdagingen? Een waaier van kenmerken, resultaten, ideeën, vragen, acties, doelen.

Tribe meeting met de stamoudsten of elders

Dan volgt de tribe meeting. Een groep is de raad der wijzen of “elders”. Ze debatteren over gezamenlijke dingen: wat kan op het notitiebord? Wat niet? De tribe leden luisteren in stilte zonder oordeel en gaan niet in debat. Aan het gepiep of de ja-maartjes kan je horen dat dit tegen de intuïtie ingaat. Maar de elders behouden  het woord. Als zij alles hebben gezegd wat ze te zeggen hebben, gaat het woord naar de andere groep. De tijdsdruk blijft. Er komt tegenspraak. Kernwoorden verschijnen op het bord alsof er gekookt wordt voor een feest van de clan.
Dan is de meeting afgelopen. Het resultaat is één flap met kleurige zinnen. En een gevoel alsof we er bijna zijn… alsof de soep nog alleen door de zeef moet…naar het eindresultaat.
De tribe voert een gesprek op voeten over de uitkomst: wat moet er zeker in de slagzin? Wie is akkoord? In fel oranje letters ontwaart zich de kern van waar ze voor staat.

Uitchecken

De tijd is om. De facilitator vlagt af. Wat staat ons te doen? Uittikken, rondsturen, de afwezige unit betrekken. Check! Wat laten we achter? Een goed gevoel. Opgeluchte ademhaling. En verwondering: we hebben nog nooit zo efficiënt vergaderd! We hadden een goede focus. Wat nemen we mee: alle flappen, goede ideeën, stof tot nadenken…
Via de steile Brusselse straatjes waaieren de units weer uit. Met de pendelkaravaan keren ze terug naar hun eigen stek… vervuld van kracht en van de ideeën van de groep waartoe ze verbonden zijn: de corporate tribe.